Warunki udzielania wsparcia

Projekty PS WPR na lata 2023-2027

Wybór i ocena operacji przez LGD „Gorce-Pieniny” jest dokonywana zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym kierowanym przez społeczność.

Operacje realizowane w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 muszą spełniać warunki przyznania i wypłaty pomocy, o których mowa w wytycznych podstawowych Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie pomocy finansowej w ramach PS WPR na lata 2023-2027 oraz wytycznych szczegółowych w zakresie przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach PS WPR dla interwencji I.13.1 LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) – komponent Wdrażanie LSR.

W ramach Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2023-2027, możliwe do wsparcia ze środków PS WPR są następujące zakresy:

I. Rozwijanie pozarolniczej działalności gospodarczej

Przedsięwzięcie 1.5. Tworzenie lub rozwój atrakcyjnych produktów lub usług turystycznych lub okołoturystycznych wykorzystujących dziedzictwo obszaru LGD – rozwój działalności gospodarczej

Poziom oraz forma wsparcia

Maksymalny % poziom dofinansowania wynosi 65% kosztów kwalifikowalnych zaplanowanych do poniesienia w ramach operacji.

Minimalna kwota pomocy wynosi nie mniej niż 100 000,00 zł.

Maksymalna kwota pomocy w ramach naboru wniosków wynosi nie więcej niż 466 140,00 zł.

W jednym naborze wniosków dany wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek o przyznanie pomocy.

Pomoc przyznaje się w formie zwrotu części kosztów kwalifikowalnych.

Suma pomocy dla jednego beneficjenta nie może przekroczyć 500 tys. zł w okresie realizacji PS WPR.

Warunki podmiotowe

Wnioskodawca prowadzi mikroprzedsiębiorstwo lub małe przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów rozporządzenia 651/2014.

Wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy:

posiada miejsce wykonywania działalności gospodarczej oznaczone adresem wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej na obszarze wiejskim objętym LSR – w przypadku osoby fizycznej;
posiada siedzibę lub oddział, które znajdują się na obszarze wiejskim objętym LSR – w przypadku wnioskodawcy będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznanie zdolność prawną.

W przypadku gdy wnioskodawcą jest osoba fizyczna lub wspólnik spółki cywilnej będący osobą fizyczną pomoc, pomoc przyznawana jest, jeżeli osoba fizyczna w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy ma ukończone 18 lat.

Wnioskodawca w okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy wykonywał łącznie co najmniej 365 dni działalność gospodarczą, do której stosuje się przepisy ustawy Prawo przedsiębiorców, oraz nadal wykonuje tę działalność.

Wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc na operacje w zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej w ramach PS WPR.

Upłynęły co najmniej 2 lata od dnia wypłaty pomocy wnioskodawcy na operację w zakresie podejmowania pozarolniczej działalności gospodarczej w ramach PS WPR.

Upłynęły co najmniej 2 lata od dnia wypłaty wnioskodawcy płatności ostatecznej na podejmowanie lub prowadzenie lub rozwijanie działalności gospodarczej w ramach poddziałań 4.2 (wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój), 6.2 (pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich), 6.4 (wsparcie inwestycji w tworzenie i rozwój działalności pozarolniczej) lub 19.2 (podejmowanie działalności gospodarczej) objętych PROW 2014-2020.

W przypadku gdy wnioskodawca wykonuje działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, warunki przyznania pomocy są spełnione przez wszystkich wspólników tej spółki.

Warunki przedmiotowe

Pomoc przyznaje się na operacje:

jeżeli LSR przewiduje udzielenie pomocy w tym zakresie lub na dany szczególny rodzaj operacji;
która została wybrana do finansowania ze środków danej LSR, a tym samym uzyskała pozytywny wynik wyboru operacji;
której realizacja nastąpi w maksymalnie 2 etapach w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.

O pomoc może ubiegać się wyłącznie podmiot posiadający numer identyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie pomocy.

W przypadku gdy operacja jest inwestycją trwale związaną z nieruchomością, pomoc przyznanie się, jeżeli jest realizowana:

na obszarze objętym LSR;
na nieruchomości będącej własnością wnioskodawcy lub do której wnioskodawca posiada tytuł prawny do dysponowania na cele określone we wniosku o przyznanie pomocy przez okres ubiegania się o przyznanie pomocy na operację, okres realizacji operacji oraz okres związania z celem.

W przypadku operacji, która obejmuje koszty zakupu i instalacji odnawialnych źródeł energii, pomoc przyznaje się, jeżeli suma planowanych do poniesienia kosztów dotyczących odnawialnych źródeł energii nie przekracza połowy wszystkich kosztów kwalifikowalnych.

Pomocy nie przyznaje się na operacje obejmujące budowę lub modernizację dróg w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, targowisk, sieci wodno-kanalizacyjnych, przydomowych oczyszczalni ścieków, oraz operacje dotyczące świadczenia usług rolniczych.

Pomoc w zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej przyznaje się, jeżeli operacja:

dotyczy działalności zgodnej z LSR;
jest uzasadniona ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji, oraz zawiera co najmniej:
– wskazanie celu, w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług,
– planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu, w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów finansowych,
– informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować, z tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia,
– informacje dotyczące sposobu prowadzenia działalności gospodarczej.
W zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej pomoc przyznanie się, jeżeli operacja zakłada osiągnięcie co najmniej 30% docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług do dnia, w którym upłynie pełny rok obrachunkowy od dnia wypłaty.

Pozostałe warunku udzielania wsparcia wynikające z procedury wyboru i oceny operacji

LGD dokonuje wyboru operacji i dokonuje ustalenia kwoty wsparcia przy zastosowaniu lokalnych kryteriów wyboru, spośród operacji które:

są objęte wnioskami o przyznanie pomocy złożonymi w terminie, miejscu oraz formie, o których mowa w ogłoszeniu o naborze wniosków o przyznanie pomocy;
spełniają warunki udzielania wsparcia na wdrażanie LSR;
są zgodne z LSR, w szczególności poprzez realizację celów LSR oraz osiąganie zaplanowanych do realizacji wskaźników, a także w zakresie dodatkowych warunków wynikających z LSR bądź regulaminu naboru wniosków;
uzyskały minimalną liczbę punktów, określoną dla danego typu operacji w lokalnych kryteriach wyboru.

Operacje, które nie spełniają warunków w trzech pierwszych punktach, nie podlegają ocenie zgodności z lokalnymi kryteriami wyboru.

Wsparcie na wdrażanie LSR nie przysługuje, jeżeli podczas dokonywania wyboru operacji przez LGD:

nie zastosowano procedury zapewniającej bezstronność członków Rady LGD, lub
nie zastosowano kryteriów wyboru operacji, lub
nie zachowano składu rady zgodnego z wymogami określonymi w art. 31 ust. 2 lit. b rozporządzenia 2021/1060, lub
nie zachowano wymogu, zgodnie z którym pojedyncza grupa interesu nie kontroluje decyzji w sprawie wyboru operacji, określonego w art. 33 ust. 3 lit. b rozporządzenia 2021/1060.

Warunki wypłaty pomocy

Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent spełnił warunki wypłaty określone w umowie o przyznaniu pomocy, w szczególności:

zrealizował operację/etap operacji zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, regulaminem naboru wniosków i umową o przyznaniu pomocy;
złożył wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi realizację etapu lub operacji w terminie wynikającym z umowy o przyznaniu pomocy;
udokumentował zrealizowanie operacji lub etapu operacji, w tym poniósł koszty kwalifikowalne i je opłacił zgodnie z umową o przyznaniu pomocy i przepisami prawa powszechnie obowiązującymi, w formie rozliczenia bezgotówkowego;
realizuje inwestycję lub operację zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty, albo spełnił warunki lub zrealizował działania, z tytułu których przyznano punkty;
nie finansował realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych operacji z udziałem innych środków publicznych;
prowadził oddzielny system rachunkowości lub korzystał z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z realizacja operacji w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych, a gdy nie był zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych – prowadził zestawienie faktur lub równoważnych dokumentów księgowych;
zrealizował lub realizuje zobowiązania określone w umowie o przyznaniu pomocy;

Dodatkowo pomoc w zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej wypłaca się, jeżeli beneficjent:

realizuje uproszony biznesplan;
promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikacje/aktualizuje ich zakres i asortyment;

Zobowiązania w okresie związania z celem

Umowa o przyznaniu pomocy zawiera postanowienia zobowiązujące beneficjenta do:

zapewnienia trwałości operacji przez:
– niezaprzestanie działalności produkcyjnej,
– nieprzenoszenie prawa własności, posiadania rzeczy nabytych w związku z realizacją operacji, niedokonywanie zmiany sposobu ich wykorzystania,
– niedokonywanie istotnych zmian wypływających na charakter operacji
chyba, że SW wyrazi na to zgodę
umożliwienia przeprowadzenia kontroli związanych z przyznaną pomocą podmiotom upoważnionym do dokonywania takich czynności;
niezwłocznego informowania o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach związanych ze zmiana sytuacji faktycznej lub prawnej beneficjenta, mogących mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy o przyznaniu pomocy, wypłatę pomocy lub spełnienie wymagań określonych w PS WPR i przepisach prawa powszechnie obowiązującego związanych z realizacją operacji;
przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją operacji;
udostępniania uprawnionym podmiotom informacji niezbędnych do monitorowania i ewaluacji PS WPR;
informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW, zgodnie z przepisami załącznika III do rozporządzenia 2022/129,
utrzymania warunków, kontynuowania działań, z tytułu których przyznano mu punkty, kontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty.

Dodatkowo w okresie związania z celem beneficjent zobowiązuje się do:

utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy,
prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy.

Do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia.

O zwieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje SW.

SW uzgadnia zmiany w taki sposób, by realizacja zobowiązania w zakresie prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nastąpiła nie później niż do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pomocy.

Beneficjent zobowiązuje się do osiągnięcia co najmniej 30% docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług do dnia, w którym upłynie pełny rok obrachunkowy od dnia wypłaty pomocy.

Do terminu w zakresie docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług, nie wlicza się okresów zawieszenia prowadzonej działalności.

Beneficjent w okresie związania z celem zobowiązuje się do:

prowadzenia ewidencji świadczonych usług;
bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;
informowania SW o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania z celem.

W przypadku przyznania przez LGD punktów za kryteria wyboru o charakterze deklaratywnym oraz złożenia przez wnioskodawcę deklaracji realizacji czynności ocenianych tymi kryteriami, umowa o przyznaniu pomocy zawiera zobowiązanie do realizacji tych deklaracji przez beneficjenta. Zmiana umowy w tym zakresie jest możliwa w przypadku, gdy w wyniku ponownej oceny operacji po wprowadzeniu do niej zmian i ponownej ocenie zgodności z kryteriami wyboru operacji, operacja ta nadal mieści się na liście operacji wybranych oraz w limicie dostępnych środków przewidzianych w ramach naboru.

II. Poprawa dostępu do małej infrastruktury publicznej

Przedsięwzięcie 1.1 Rozbudowa oferty infrastruktury publicznej, w tym dla osób w niekorzystnej sytuacji – osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunowie

Poziom oraz forma wsparcia

Maksymalny % poziom dofinansowania wynosi:

75% kosztów kwalifikowalnych zaplanowanych do poniesienia w ramach operacji realizowanych przez JSFP,

W przypadku operacji realizowanych przez JSFP wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 45% kosztów kwalifikowanych projektu, pochodzi ze środków własnych beneficjenta w wysokości co najmniej 25% kosztów kwalifikowanych projektu oraz ze środków budżetu państwa w wysokości maksymalnie 20% kosztów kwalifikowanych projektu.

Minimalna kwota pomocy wynosi nie mniej niż 100 000,00 zł.

Maksymalna kwota pomocy w ramach naboru wniosków wynosi nie więcej niż 228 500,00 zł.

Limitu dotyczącego sumy pomocy w okresie realizacji PS WPR, nie stosuje się do JSFP.

Pomoc przyznawana jest w formie zwrotu części kosztów kwalifikowalnych rzeczywiście poniesionych przez beneficjenta.

Kwotę pomocy ustala się na podstawie planowanych kosztów kwalifikowalnych zawartych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji.

Warunki podmiotowe

Wnioskodawca co najmniej od roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy posiada siedzibę lub oddział, które znajdują się na obszarze wiejskim objętym LSR – w przypadku wnioskodawcy będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

W/w warunek nie ma zastosowania do:

gminy, której obszar jest obszarem wiejskim objętym LSR,
powiatu, jeżeli przynajmniej jedna z gmin, której obszar jest obszarem wiejskim objętym LSR, objęta jest obszarem tego powiatu,
gminnych lub powiatowych jednostek organizacyjnych.

Pomocy nie przyznaje się województwom.

W zakresie poprawy dostępu do małej infrastruktury publicznej pomoc przyznaje się JSFP.

Warunki przedmiotowe

Pomoc przyznaje się na operacje:

jeżeli LSR przewiduje udzielenie pomocy w tym zakresie lub na dany szczególny rodzaj operacji,
która została wybrana do finansowania ze środków danej LSR, a tym samym uzyskała pozytywny wynik wyboru operacji,
której realizacja nastąpi w maksymalnie 2 etapach w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.

W przypadku gdy operacja jest inwestycją trwale związaną z nieruchomością, pomoc przyznaje się, jeżeli jest realizowana:

na obszarze objętym LSR,
na nieruchomości będącej własnością wnioskodawcy lub do której wnioskodawca posiada tytuł prawny do dysponowania na cele określone we wniosku o przyznanie pomocy przez okres ubiegania się o przyznanie pomocy na operację, okres realizacji operacji oraz okres związania z celem.

Pomocy nie przyznaje się na operacje obejmujące budowę lub modernizację dróg w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, targowisk, sieci wodno-kanalizacyjnych, przydomowych oczyszczalni ścieków oraz operacje dotyczące świadczenia usług rolniczych.

Pomoc w zakresie poprawy dostępu do małej infrastruktury publicznej przyznaje się, jeżeli:

operacja służy zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnej,
infrastruktura będąca efektem tej inwestycji jest ogólnodostępna i niekomercyjna lub obejmuje obiekty użyteczności publicznej,
koszty całkowite operacji nie przekraczają 1 mln euro.

Pozostałe warunku udzielania wsparcia wynikające z procedury wyboru i oceny operacji

LGD dokonuje wyboru operacji i dokonuje ustalenia kwoty wsparcia, przy zastosowaniu lokalnych kryteriów wyboru, spośród operacji, które:

są objęte wnioskami o przyznanie pomocy złożonymi w terminie, miejscu oraz formie, o których mowa w ogłoszeniu o naborze wniosków o przyznanie pomocy,
spełniają warunki udzielania wsparcia na wdrażanie LSR,
są zgodne z LSR, w szczególności poprzez realizację celów LSR oraz osiąganie zaplanowanych do realizacji wskaźników, a także w zakresie dodatkowych warunków wynikających z LSR bądź regulaminu naboru wniosków,
uzyskały minimalną liczbę punktów, określoną dla danego typu operacji w lokalnych kryteriach wyboru.

Operacje, które nie spełniają warunków w trzech pierwszych punktach, nie podlegają ocenie zgodności z lokalnymi kryteriami wyboru.

Wsparcie na wdrażanie LSR nie przysługuje, jeżeli podczas dokonywania wyboru operacji przez LGD:

nie zastosowano procedury zapewniającej bezstronność członków Rady LGD, lub
nie zastosowano kryteriów wyboru operacji, lub
nie zachowano składu rady zgodnego z wymogami określonymi w art. 31 ust. 2 lit. b rozporządzenia 2021/1060, lub
nie zachowano wymogu, zgodnie z którym pojedyncza grupa interesu nie kontroluje decyzji w sprawie wyboru operacji, określonego w art. 33 ust. 3 lit. b rozporządzenia 2021/1060.

Warunki wypłaty pomocy

Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent spełnił warunki wypłaty określone w umowie o przyznaniu pomocy, w szczególności:

zrealizował operację/etap operacji zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, regulaminem naboru wniosków i umową o przyznaniu pomocy,
złożył wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi realizację etapu lub operacji w terminie wynikającym z umowy o przyznaniu pomocy,
udokumentował zrealizowanie operacji lub etapu operacji, w tym poniósł koszty kwalifikowalne i je opłacił zgodnie z umową o przyznaniu pomocy i przepisami prawa powszechnie obowiązującymi, w formie rozliczenia bezgotówkowego,
realizuje inwestycję lub operację zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty, albo spełnił warunki lub zrealizował działania, z tytułu których przyznano punkty,
nie finansował realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych operacji z udziałem innych środków publicznych, jeśli dotyczy,
prowadził oddzielny system rachunkowości lub korzystał z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z realizacja operacji w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych, a gdy nie był zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych – prowadził zestawienie faktur lub równoważnych dokumentów księgowych,
poniósł koszty kwalifikowalne operacji zgodnie z ustawą PZP, gdy ma to zastosowanie;
zrealizował lub realizuje zobowiązania określone w umowie o przyznaniu pomocy.

Dodatkowo pomoc w zakresie poprawy dostępu do małej infrastruktury publicznej wypłaca się, jeżeli:

operacja służy zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnej,
infrastruktura będąca efektem tej inwestycji jest ogólnodostępna i niekomercyjna lub obejmuje obiekty użyteczności publicznej,
koszty całkowite operacji nie przekroczyły 1 mln euro.

Zobowiązania w okresie związania z celem

Umowa o przyznaniu pomocy zawiera postanowienia zobowiązujące beneficjenta do:

zapewnienia trwałości operacji przez:
– nieprzenoszenie prawa własności, posiadania rzeczy nabytych w związku z realizacją operacji, niedokonywanie zmiany sposobu ich wykorzystania,
– niedokonywanie istotnych zmian wypływających na charakter operacji
chyba, że SW wyrazi na to zgodę,
umożliwienia przeprowadzenia kontroli związanych z przyznaną pomocą podmiotom upoważnionym do dokonywania takich czynności,
niezwłocznego informowania o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach związanych ze zmiana sytuacji faktycznej lub prawnej beneficjenta, mogących mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy o przyznaniu pomocy, wypłatę pomocy lub spełnienie wymagań określonych w PS WPR i przepisach prawa powszechnie obowiązującego związanych z realizacją operacji,
przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją operacji;
udostępniania uprawnionym podmiotom informacji niezbędnych do monitorowania i ewaluacji PS WPR,
informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW, zgodnie z przepisami załącznika III do rozporządzenia 2022/129,
utrzymania warunków, kontynuowania działań, z tytułu których przyznano mu punkty, kontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty.

Dodatkowo w okresie związania z celem beneficjent zobowiązuje się do utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 5 lat od wypłaty pomocy.

III. Zasady kwalifikowalności kosztów PS WPR

Ogólne zasady kwalifikowalności

W zakresie inwestycji realizowanych w ramach art. 73 i art. 77 rozporządzenia2021/2115 finansowanych w formie dotacji, do kosztów kwalifikowalnych zalicza się w szczególności koszty:

transportu do miejsca realizacji operacji materiałów służących realizacji operacji oraz maszyn
i urządzeń objętych operacją, a także koszty montażu;
rozbiórki i utylizacji materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna w celu realizacji operacji.

Do kosztów ogólnych zalicza się w szczególności koszty:

przygotowania dokumentacji technicznej operacji, w tym kosztorysów inwestorskich, projektów budowlanych, wypisów i wyrysów z ewidencji gruntów i budynków, projektu OZE (odnawialne źródła energii) i termomodernizacji oraz audytu energetycznego;
sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego;
związane z kierowaniem robotami budowlanymi.

W przypadku gdy pomoc dotyczy zakupu nowych pojazdów, nowym pojazdem, zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, jest to pojazd fabrycznie nowy, który nie był zarejestrowany.

Nie są wspierane operacje/inwestycje, które zostały fizycznie ukończone lub w pełni zrealizowane przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy, o ile wytyczne szczegółowe nie stanowią inaczej.

Nie są wspierane operacje/inwestycje, które mają charakter odtworzeniowy.

Koszty niekwalifikowalne

W zakresie inwestycji realizowanych w ramach art. 73 i art. 77 rozporządzenia 2021/2015, finansowanych w formie dotacji, za inwestycje niekwalifikujące się do przyznania pomocy uznaje się w szczególności:

koszty poniesione przed dniem, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy, a w przypadku kosztów ogólnych – przed dnia 1 stycznia 2023 r.;
koszty ogólne związane z operacją w części przekraczającej 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych;
koszty remontu budynków lub budowli, jeśli nie jest on połączony z ich modernizacją;
koszty zakupu nieruchomości;
koszty zakładania sadów i plantacji wieloletnich oraz wymiany w nich nasadzeń;
koszty leasingu zwrotnego oraz dodatkowe koszty związane z umową leasingu, takie jak marża finansującego i ubezpieczenie;
podatek od wartości dodanej (VAT):
– w przypadku wnioskodawcy będącego rolnikiem w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia 2021/2115 uznaje się, że VAT jest kosztem niekwalifikowalnym,
– w przypadku wnioskodawcy będącego osobą fizyczną, osobą prawną (w tym również jednostką sektora finansów publicznych) lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej niebędącego rolnikiem – VAT jest kosztem niekwalifikowalnym,
koszt zakupu używanych maszyn, urządzeń, wyposażenia, w tym również ich instalacji, z wyłączeniem eksponatów w ramach operacji dotyczących dziedzictwa kulturowego;
koszt zakupu zwierząt, nasion i ich siewu oraz roślin jednorocznych i ich sadzenia;
koszty zakupu samochodów osobowych;
koszty rozbudowy infrastruktury 5G i sieci światłowodowej;
koszty inwestycji w nawodnienia w gospodarstwie rolnym oraz związane z tym koszty budowy ujęć wody;
koszty zakupu kotłów do spalania słomy;
koszty inwestycji mających na celu dostosowanie do norm lub wymogów unijnych, z wyjątkiem inwestycji wspieranych na zasadach określonych w art. 73 ust. 5 rozporządzenia 2021/2115;
koszty sporządzania wniosku o przyznanie pomocy oraz wniosku o płatność.

Podatek VAT może być kwalifikowalny, gdy brak jest prawnej możliwości odzyskania podatku VAT zgodnie z przepisami prawa krajowego. Oznacza to, że zapłacony podatek VAT może być uznany za koszt kwalifikowalny wyłącznie wówczas, gdy beneficjentowi zgodnie z obowiązującym prawodawstwem krajowym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub do ubiegania się o zwrot podatku VAT. Posiadanie wyżej wymienionego prawa (potencjalnej prawnej możliwości) wyklucza uznanie wydatku za kwalifikowalny, nawet jeśli faktycznie zwrot nie nastąpił, np. ze względu na niepodjęcie przez podmiot czynności zamierzających do realizacji tego prawa.

Sprawdzenie statusu podatnika VAT powinno być przeprowadzone podczas weryfikacji wniosku o płatność w oparciu o udostępnioną przez Ministerstwo Finansów bazę podatników VAT. Obowiązek dostarczenia interpretacji indywidualnej dotyczy tylko podmiotów, które będą występować w ww. bazie, a do kosztów kwalifikowalnych operacji włączyły podatek VAT. Ww. interpretacja wiąże się z uzyskaniem informacji, czy podmiot ma możliwość odliczenia podatku VAT w związku z działalnością, na którą otrzyma wsparcie.

Racjonalność

Pomoc przyznaje się na operację uzasadnioną pod względem racjonalności jej kosztów kwalifikowalnych/inwestycji zaplanowanych do zrealizowania. Operacja musi być możliwa do wykonania, uzasadniona oraz dostosowana z punktu widzenia celu, zakresu i zakładanych jej rezultatów. Ocenę racjonalności należy przeprowadzać adekwatnie do rodzaju/specyfiki interwencji, a jej zakres powinien spełniać wszystkie bądź wybrane z poniższych aspektów:

uzasadnienie ekonomiczne kosztów/inwestycji, czyli ocenę, w jaki sposób zakres rzeczowy wskazany we wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność przyczyni się do osiągnięcia celu operacji lub wzrostu efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa (wzrost przychodów, usprawnienie procesów produkcji, ograniczenie kosztów);
racjonalność technologiczną – sprawdzanie, czy wspierane inwestycje w szczegółowości:
– nie mają charakteru inwestycji odtworzeniowej,
– są uzasadnione ze względu na komplementarność technologiczną,
– są uzasadnione ze względu na profil produkcji,
– są uzasadnione ze względu na skale produkcji, wykazują możliwość zbytu produkcji w przypadku wzrostu mocy produkcyjnych,
racjonalność kosztową – sprawdzenie czy planowane koszty/szacunkowe koszty planowanych inwestycji objęte zakresem rzeczowym operacji są rynkowe lub czy zostały oszacowane na podstawie cen rynkowych.

Ocena racjonalności przeprowadzania jest na etapie oceny merytorycznej wniosku o przyznanie pomocy, a także każdorazowo w przypadku zmian mających wpływ na zakres rzeczowo-finansowych operacji.

Weryfikacja racjonalności kosztów/inwestycji jest dokonywana poprzez porównanie cen zawartych we wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność z cenami określonymi m.in.:

w stosowanych powszechnie aktualnych publikacjach w przedmiotowym zakresie;
w aktualnych cennikach branżowych, katalogach;
w cennikach, ofertach zamieszczonych na stronie internetowej potencjalnego wykonawcy;
w drodze telefonicznego rozpoznania ceny kosztu zadania u producentów urządzeń/wykonawców danego typu zadań;
w innych wnioskach o przyznanie pomocy lub wnioskach o płatność złożonych w podobnym czasie i o porównywalnym zakresie rzeczowym.

W przypadku, gdy inwestycja jest unikatowa lub skomplikowania czy też jej ocena jest utrudniana ze względu na wysokie zaawansowanie technologiczne przedmiotu operacji lub specyfikę operacji, dokonuje się oceny w ramach eksperckiej oceny racjonalności kosztów, tj. grupy ekspertów z różnych branż (np. budowlanej, dotyczącej zakupu wyposażenia, sprzętu rolniczego), w składzie umożliwiającym ocenę wniosków o przyznanie pomocy lub wniosków o płatność.

Warunki udzielania wsparcia

Nasi Partnerzy